Özellikle Afşin-Elbistan Termik Santralleri’nde işlenen kömür sonrası elde edilen GİDYA’nın tarımdaki önemini çiftçilere anlatmak isteyen Elbistan İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kadir Saltalı’nın konuşmacı olarak katıldığı bir toplantı düzenledi.
Toplantıya konuşmacı olarak katılan Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Kadir Saltalı iki yıldır GİDYA üzerinde çalıştığını ve organik tarımda büyük bir öneme sahip olan bu minarelerin Afşin Elbistan Santrallerinde çok fazla bulunduğunu söyledi.
Saltalı sözlerine şu şekilde devam etti, “Yaklaşık iki yıldır GİDYA üzerinde çalışmalarımız bulunmaktadır. Her yıl milyonlarca ton GİDYA kömür işletildikten sonra atıklarla birlikte toprağa gömülüyor. İnsanımız bu önemli değeri bilmiyor. Yorgun, hasta toprağın GİDYA gibi doğal bir maddeye ihtiyacı var. Bu konuyu, ulaşabildiğimiz herkese anlatıyoruz. Afşin ve Elbistan'da organik tarım yapmak isteyenler zaman zaman alıp kullanıyor ve normal toprak ile farkını görüyorlar. GİDYA Türk tarım sektöründe değerlendirilebilir. Bu materyalin suyu ve nemi tutma özelliği var. Suyu tutup bitkinin gelişimine katkı sağlıyor.
GİDYA; yüksek oranda karbon ve humik asitler içeren, kömür düzeyine ulaşmamış doğal bir organik materyaldir. Linyit havzalarının üst katmanlarında bulunan ve tarımsal değeri yüksek doğal bir materyaldir. Türkiye'de yapılan araştırmalarda; yüksek oranda karbon ve hümik asitler içermesi, kömür düzeyine ulaşmamış doğal bir organik madde olması, bitki besin elementleri içermesi, toksik element içeriğinin düşük olması, hümik ve fulvik asit içeriğinin yüksek olması nedeniyle, GİDYA’nın gübre olarak kullanım potansiyeli üzerinde durulmuştur. Bitki verimine etkisi, gübre değeri, organik madde içeriği ve hümin madde içeriğinin değerlendirilmesi gibi konularda çalışmalar yapılmıştır. Yapılan araştırmalar, GİDYA’nın tarımsal verimi ciddi oranda etkilediğini ortaya koymuştur. GİDYA; bitkilerin kök gelişimini, sürgün gelişimini artırır. Topraktaki besin elementlerinin bitki tarafından alınmasını sağlar. Toprağın çatlamasını ve erozyonu önler. Su tutma kapasitesini artırarak kuraklığı önler. GİDYA, güneş ışınlarını emerek toprağın çabuk ısınması ile mikro organizma faaliyetlerini artırır. Bu nedenle toprağın zararlı ve zehirli maddelerden temizlenmesini sağlar. Topraktaki makro ve mikro elementlerin bitki kök bölgesinden uzaklaşmasını engeller. Topraktaki minerallerin birbirini etkileyerek yararsız formlara dönüşmesini azaltarak, bitki besin maddelerinin alınabilirliğini artırır. Toprağa uygulanan azotun kaybolup gitmesini engelleyerek, bitkiye kademeli bir şekilde verir. Topraktaki tuzu tamponlayarak kök bölgesinden uzaklaştırır. Bitkideki hormon faaliyetini etkileyen azotu, uygun bir forma dönüştürmesi neticesinde, kök ve çiçeklenmeyi artırır. Topraktaki mikro floranın artması nedeniyle, faydalı mikro organizmaların artmasına yardımcı olur. Bitki hastalıklarına neden olan bakteri ve mantarları baskılayıcı faydalı mikroorganizmaların çoğalmasına zemin hazırlayarak, hastalık etmenlerini baskı altına alır” dedi.
Toplantıya Elbistan İlçe Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Recep Yılmaz, Elbistan Ziraat Odası Başkanı Memet Ali Bulut, Elbistan EMYO Müdürü Hanifi Binici, Elbistan Tapu Müdürü Seyit Ali Çam, B Termik Santrali Müdürü Alper Özcan, AEL İşletme Müdürü Metin Özdamar ve çok sayıda çiftçi katıldı.