HABER ARA

-- Tüm Kategoriler --İhale İlanlarıVideo HaberGazetemiz Gelişmiş Arama

Takvim

Sayaç

21 Ekim 1984 yılında dönemin Başbakanı merhum Turgut Özal tarafından açılışı yapılan ve yıllardır çevreye zehir kusan Afşin-Elbistan A Termik Santrali 26 yaşında.

Yorum Sayısı

: 2

Tarih

: 22 Ekim 2010 13:37

1975 yılında dönemin Başbakanı Süleyman Demirel’in temelini attığı Afşin-Elbistan A Termik Santrali, 26 yıl önce 21 Ekim 1984 tarihinde merhum Turgut Özal tarafından birinci ünitesinin açılışını yapmasıyla enerji üretmeye başladı.

O tarihlerde Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin en büyük yatırımı olan ve hatta Elli Bin TL’lik banknotlara resmi konan A Termik Santrali, aradan geçen 26 yılda ürettiği enerjiden çok, çevreye verdiği zararla gündeme geldi.

Bölge Halkının Üzerine Zehir Kustu

Baca Gazı Arıtma Tesisi’nin olmayışı, elektro filtrelerinin arızalı oluşu nedeniyle yıllardır bölgeye zehir kusan Afşin-Elbistan A Termik Santrali, yetkililerin hiçbir önlem almaması nedeniyle bölgeyi zehir kusmaya devam etti ve bu da bölgedeki kanser hastası sayısında önemli artışlara neden oldu.

Çevre ve Orman İl Müdürlüğü’nün kesmiş olduğu para cezaları dışında devletin diğer kurumları tarafından herhangi bir yaptırım uygulamaması, santralın bu haliyle bugünlere kadar gelmesine neden oldu.

İlk Olarak B’nin Yapımında Sorun Çıkardı

Yetkililerin, Afşin-Elbistan A Termik Santrali’nin çevreyi kirletmemesi için alacağı en önemli iki önlem olan Baca Gazı Arıtma Tesisi’nin yapılması ve elektro filtrelerin onarılması olacaktı. Fakat aradan bunca yıl geçmesine rağmen bu iki büyük sorun bir türlü çözülemedi.

Yılların geçmesiyle birlikte sorun da büyüdü ve her zaman bölge halkı için büyük sorun haline gelen Afşin-Elbistan A Termik Santrali artık devletin başına bela olmaya başladı ve bugüne kadar hiçbir önlem almayan yetkililere sorun çıkarır oldu.

Türkiye’nin en büyük linyit rezervine sahip olmasından dolayı Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın gözünde enerji açısından cazibe merkezi olan Afşin-Elbistan Bölgesi’ne B Termik Santrali yapılma kararı alındı.

Fakat bakanlık, hiç beklemedik bir sorunla karşılaştı ve B’nin ÇED Raporu’nda bölgede çevreyi zehirleyen bir santral olduğu belirtilerek santralın çevreyi kirletmesinin önüne geçilmesi gerektiği vurgulandı. Emekli EÜAŞ Genel Müdür Yardımcısı Muzaffer Başaran’ın açıklamalarına göre o zaman B’nin yapılabilmesi için Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ne Baca Gazı Arıtma Tesisi’nin yapılması şarttı ve EÜAŞ’ta bunu yapacağını taahhüt ederek B Termik Santrali’nin ÇED Raporu alındı ve santral yapıldı.

C ve D Yapılamadı

Bakanlık, bu defa bölgeye iki tane daha termik santral yapma kararı aldı, Afşin-Elbistan C ve D Termik Santralleri. Bölge halkının üzerine zehir kusan Afşin-Elbistan A Termik Santrali yine bu iki projede de bakanlığın önüne sorun olarak çıktı. Bakanlık yinede ihalelere çıktı fakat başaramadı.

O zamanlar da yine bu iki projenin hayata geçirilememesinin en önemli nedenlerinin başında A Termik Santrali gösterildi ve yaklaşık 2 ay önce EÜAŞ Genel Müdürlüğü’ne atanan Halil Alış da, ihalelerin yapılmış olması durumunda A Termik Santrali’nden dolayı C ve D Santralleri’nin ÇED Raporu’nun alınmasında sıkıntılar yaşanacağını söylemişti.

Dünya Bankası’ndan Kredi Vermeyince Yönetmelik Değiştirildi

A Santrali artık bölgede yeni yatırımlar yapmak isteyen devlete her zaman sorun çıkarmaya başladı. EÜAŞ, Afşin-Elbistan A Termik Santrali’nin rehabilitasyonunu yapmak için Dünya Bankası’nın kapısını çaldı ve kredi istedi. Fakat banka, ‘santralın çevreyi kirletiyor’ diye kredi vermedi. Üstelik EÜAŞ’ın kredi istediği rehabilitasyon projesinde Baca Gazı Arıtma Tesisi’nin yapılması da bulunmuyordu. Emekli EÜAŞ Genel Müdür Yardımcısı Muzaffer Başaran’ın açıklamalarına göre EÜAŞ bunun üzerine Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) kapısını çalarak Baca Gazı Arıtma Tesisi’nin yapılması için izin istedi ve fakat DPT izin vermedi. Bunun üzerine krediyi almak için çareler arandı ve sonunda çare bulundu.

Sırf kredi alabilmek için Endüstri Tesislerinden Kaynaklanan Hava Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği’nde değişiklik yapıldı ve 22 Temmuz 2006’da Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren yeni yönetmeliğe göre A Santrali gibi işletmelerin Baca Gazı Arıtma Tesisi’ni 31 Aralık 2011 tarihine kadar yapmaları şartı getirildi.

Rehabilitasyon Yapılamadı, Devlet 2 Milyon Euro Zarar Etti

Yönetmeliğin değişmesi Dünya Bankası’nın kapılarını açtı ve Türkiye ile Dünya Bankası arasında kredi için pazarlıklar başladı. Sonunda Türkiye ile Dünya Bankası arasında 12 Eylül 2009 tarihinde 280 milyon Euro’luk kredinin sözleşmesi imzalandı.

İmzaların atılmasının ardından EÜAŞ hemen rehabilitasyon için çalışmalara başladı ve ihaleye çıktı. Fakat ihaleye hiçbir firma teklif vermediği için ihale yapılamadı. EÜAŞ, en son 9 Mart 2009 tarihinde yaptığı ön yeterlilik ihalesine teklif veren firmaların yeterlilik şartlarını taşımadığı için ihaleyi iptal etti ve krediyi de iade etti.

Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 6 ayda bir Dünya Bankası’na faiz ve komisyon ücreti olarak 360 bin Euro ödeme yapıldı ve EÜAŞ, yapamadığı ihale için Dünya Bankası’na toplamda 2 milyon Euro’nun üzerinde bir ödeme yaptı. Baca Gazı Arıtma Tesisi’nin olmayışı devlete 2 milyon Euro zarar ettirmiş oldu.

Davalar Kaybedilmeye Başlandı

A Santrali, aradan geçen zaman zarfında artık hukuksal olarak da devlete sorun çıkarmaya başladı. Yıllardır üzerlerine zehir kusmasından bıkan bölge halkı, hakkını hukukla aramaya karar verdi ve EÜAŞ’a, ‘santral toprağımı kirletti ve toprağım değer kaybetti’ diyerek dava açtı.

Gerek Elbistan gerekse de Afşin’de yüzlerce dava açıldı. Afşin 1. Asliye Hukuk Mahkemesi, 61 yaşındaki Mehmet Yağcı’nın davasında Yağcı’yı haklı buldu ve EÜAŞ’ı 110 Bin Tl tazminatın ödemeye mahkum etti. EÜAŞ, kararı temyiz etti ve Yargıtay 4. Hukuk Dairesi 7 Aralık 2009 tarihinde yerel mahkemenin kararını onadı. Davanın avukatı Mehmet Çölbeyi, Yargıtay’ın kararının diğer davalar için emsal olacağını belirtirken, daha sırada yüzlerce davanın olduğunu söyledi.

C ve E Santralleri İçin En Büyük Engel

Afşin-Elbistan Bölgesi’ndeki 4,3 milyar tonluk linyit kömür rezervini enerjiye dönüştürmede kararlı olan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı yapamadığı C ve D Santralleri yerine C ve E Santralleri’ni yapmak için kolları sıvadı. Fakat Afşin-Elbistan A Termik Santrali yine C ve E’nin önünde büyük bir engel olarak duruyor.

Geçtiğimiz günlerde de Afşin-Elbistan Bölgesi’ne çıkarma yapan üst düzey enerji kurmaylarından EÜAŞ Genel Müdürü Halil Alış, A Santrali’nin C ve E için engel olduğunu ifade ederek, mevcut şartlarda C ve E Santralleri’nin yapılamayacağını açıkça dile getirmişti.

Devlette mi Kalacak, Özele mi Devredilecek?

Afşin-Elbistan A Termik Santrali, tüm bu sorunların yanında Erg-Verbund’a devredilip devredilmemesiyle de gündemde. Özele devredilip devredilmeyeceği halen netlik kazanmayan, ürettiği enerjiden çok çevreyi kirletmesiyle gündeme gelen, son yıllarda da devletin önünde her zaman engel olmaya başlayan 26 yaşındaki Afşin-Elbistan A termik Santrali’nin bundan sonra yeni sorunlar çıkarıp çıkarmayacağını ise zaman gösterecek.

KATEGORİLER

• Anasayfa
• İhale İlanları
• Video Haber
• Gazetemiz

Ziyaretçi Defteri

OKU

YAZ

Elbistan'da Hava